Evde veya laboratuvarda yapılabilen basit kimya deneyleri

1. Sodyum ve Su Reaksiyonu
– Güvenlik önlemleri: Göz koruyucu, eldiven ve laboratuvar önlüğü giyin. Ayrıca, bu deneyi açık havada veya bir emniyet kabini içinde gerçekleştirin.
– Küçük bir parça sodyumu alın ve temiz bir kaba yerleştirin.
– Büyük bir kaba su dökün, sodyumun tamamen batmasını sağlayacak kadar.
– Dikkatlice sodyumu suya bırakın ve reaksiyonu gözlemleyin.
– Reaksiyon sırasında ortaya çıkan hidrojen gazını ve sodyum hidroksit çözeltisini gözlemleyin.
– Bu reaksiyon oldukça şiddetli olduğundan, sodyumu suya bırakmadan önce dikkatlice hazırlık yapın ve etrafa dikkatlice bakın.

2. Karbonat ve Sirke Reaksiyonu
– Küçük bir miktar karbonatı (sodyum bikarbonat) bir bardağa koyun.
– Ayrı bir bardağa sirke ekleyin.
– Sirkeyi karbonata ekleyin ve hemen bir balonla kapatın.
– Balonun şişmesini gözlemleyin, bu karbon dioksit gazının oluştuğunun bir işaretidir.
– Deney sonunda, oluşan karbon dioksit gazını incelemek için balonu dikkatlice açın ve koklayın (bunu dikkatlice yapın çünkü içinde sirke de bulunuyor olabilir).

3. Fermentasyon
– Bir miktar meyve suyunu bir steril kap içine dökün.
– Mayayı ekleyin ve karıştırın.
– Kapaklı bir şekilde bekletin ve fermantasyonun başlamasını bekleyin.
– Fermantasyon sürecinde kabın üstünde bir hava kilidi bulundurabilirsiniz. Bu hava kilidi, gaz çıkışını sağlar ancak havanın içeri girmesini önler.
– Fermantasyon sonucunda oluşan gaz kabın içinde toplanır ve hava kilidi aracılığıyla dışarı çıkar.

4. Mavi Patates Deneyi
– Çeşitli renkli solüsyonlar hazırlayın. Örneğin, kırmızı lahana suyunu suya koyarak doğal bir pH göstergesi elde edebilirsiniz.
– Birkaç parça patates kesin ve her bir parçayı farklı solüsyonlara koyun.
– Patatesleri bir süre bekletin ve ardından çürüme sürecini ve suyun rengindeki değişimleri gözlemleyin.
– Patatesin içindeki enzimlerin solüsyonun pH’ına nasıl tepki verdiğini inceleyin.

5. Ev Yapımı Sabun
– Sodyum hidroksit (kostik soda), su ve yağ karışımını hazırlayın.
– Karışımı uygun bir kapta ısıtın ve karıştırın. Bu işlem sırasında dikkatlice güvenlik önlemlerini alın ve sodyum hidroksitin ciltle temasını önleyin.
– Karışım koyulaşmaya ve sabun kıvamını almaya başladığında, kalıplara dökün ve soğumaya bırakın.
– Sabunların soğuduktan sonra, kalıplardan çıkarın ve kullanıma hazır hale getirin.

6. Elektroliz
– Bir kabın içine bir miktar su dökün ve biraz tuz ekleyin.
– İki elektrot (genellikle metal çubuklar) yerleştirin. Elektrotları birbirinden uzak tutun ve suda tamamen daldırın.
– Elektrotları bir güç kaynağına bağlayın (örneğin, bir pil veya batarya).
– Elektrotlar arasında meydana gelen kabarcıkları gözlemleyin. Hidrojen gazı bir elektrotta ve oksijen gazı diğer elektrotta oluşacaktır.

7. Renk Değişimi Deneyleri
– Farklı pH seviyelerindeki solüsyonlar hazırlayın (asidik, nötr ve alkali).
– Kırmızı lahana suyunu kullanarak asidik ve alkali solüsyonlarda renk değişimini gözlemleyin. Bu su, doğal bir pH göstergesi olarak kullanılabilir.
– Reaksiyon sırasında renk değişimlerini dikkatlice gözlemleyin ve pH’ın reaksiyon hızını ve yoğunluğunu nasıl etkilediğini inceleyin.

8. Elektrokaplama (Galvanizasyon)
– Bu deneyde, bir metalin yüzeyine başka bir metal tabakası kaplanır. Bu genellikle çinko kaplamanın demir üzerine uygulanmasıyla yapılır.
– İhtiyacınız olan malzemeler: demir bir nesne (örneğin, çivi), çinko levha, tuzlu su (elektrolit), 9V pil veya batarya, krokodil klipsleri.
– Demir nesneyi temizleyin ve çinko levhayı kesin.
– Tuzlu suyu bir kaba dökün ve çinko levhayı içine yerleştirin.
– Demir nesneyi ve çinko levhayı krokodil klipsleriyle birbirine bağlayın.
– Pilin uçlarını demir ve çinko levhalara bağlayarak devreyi tamamlayın.
– Birkaç saat sonra, demir nesnenin üzerinde çinko kaplamanın oluştuğunu gözlemleyin.

9. Asit ve Baz Tepkimeleri
– Bu deneyde, farklı asitlerin ve bazların çeşitli maddelerle nasıl tepkimeye girdiğini gözlemleyebilirsiniz.
– İhtiyacınız olan malzemeler: limon suyu, sirke, hidroklorik asit, sodyum hidroksit (kostik soda), fenolftalein veya lakmo kâğıdı (pH göstergesi), farklı kaplar.
– Her bir kapta belirli bir miktar limon suyu, sirke, hidroklorik asit ve sodyum hidroksit çözeltisi hazırlayın.
– Her bir çözeltiye fenolftalein veya lakmo kâğıdı damlatın.
– Fenolftalein veya lakmo kâğıdının rengindeki değişiklikleri gözlemleyin.
– Asitlerin ve bazların farklı maddelerle nasıl tepkimeye girdiğini ve pH’ı nasıl değiştirdiğini gözlemleyin.

10. Karbonat ve Asit Tepkimeleri
– Bu deneyde, karbonatın farklı asitlerle nasıl tepkimeye girdiğini gözlemleyebilirsiniz.
– İhtiyacınız olan malzemeler: karbonat (sodyum bikarbonat), hidroklorik asit (sulu çamaşır suyu), asetik asit (sirke), sitrik asit (limon suyu), çeşitli kaplar.
– Her bir kapta belirli bir miktar karbonat ve farklı asit çözeltileri hazırlayın.
– Karbonatı her bir asit çözeltisine ekleyin ve reaksiyonları gözlemleyin.
– Reaksiyon sırasında gaz çıkışını ve oluşan tuzların çözünürlüğünü inceleyin.

11.Kağıt Kromatografisi
– Bu deneyde, bir maddenin bileşenlerini ayrıştırmak için kağıt kromatografisi kullanılır.
– İhtiyacınız olan malzemeler: filtre kağıdı veya banyo kağıdı, mürekkep, su, kalem veya çubuk.
– Mürekkebi bir çubuk veya kalemle filtre kağıdının alt kısmına uygulayın.
– Filtre kağıdını bir kaba suya yerleştirin. Ancak, mürekkebin suya dokunmamasına dikkat edin.
– Kağıdın alt kısmından su yükseldikçe, farklı renkli bileşenlerin ayrılmasını gözlemleyin.

Her bir deneyin güvenli bir şekilde gerçekleştirilmesi için gerekli olan malzemeleri ve adımları sağladık.Bu deneylerin her biri, kimyanın farklı yönlerini ve prensiplerini öğrenmenize yardımcı olacaktır. Ancak, her bir deneyi yapmadan önce güvenlik önlemlerini dikkatlice gözden geçirin ve uygun güvenlik ekipmanlarını kullanın.

!!LÜTFEN GEREKLİ ÖNLEMLERİ , İŞ SAĞLIĞINA UYGUN EŞYALARI KULLANMADAN BAHSEDİLEN DENEYLERİN YAPIMINA BAŞLAMAYINIZ.!!